Laura Slats is 26 jaar en komt uit Den Haag. Ze heeft suikerziekte type 1 en werkt als verpleegkundige in een ziekenhuis. We zijn bij haar op bezoek om te praten over leven met een handicap en onze nieuwste kledinglijn: Ik ben meer dan mijn beperking.
Wat vind je van onze nieuwe shirts?
Het is even spannend hoe het bij mensen in de smaak gaat vallen, maar persoonlijk vind ik ze juist heel leuk want op een luchtige manier kan je dingen bespreekbaar maken. En dan hoeft er niet meteen een zware, donkere wolk boven te hangen, boven hetgeen je bij je draagt of wat je hebt.
Dus het maakt het onderwerp iets luchtiger?
Ja, ik ben er zelf nogal van om het luchtig te houden en ik kan er heel makkelijk over vertellen. Maar met dit soort shirts kan je het gesprek nog makkelijker starten met mensen.
Foto door Lotte Meijer (@lottemaaktfotos)
Waarom heb je voor dit specifieke shirt gekozen?
Nou ja, zelf gebruik ik een andere term dan ’gehandicapt’, maar er is niks mis mee als iemand gehandicapt is en daarom koos ik voor deze tekst: Gehandicapt, nou en? Want wat maakt het nou uit. Wat is nou het verschil tussen mij en iemand anders? Of tussen iemand met een handicap en een ‘normaal’ mens. Want eigenlijk is dat ook maar weinig.
Wat voor woord vind jij prettig om te gebruiken voor jouw handicap of ziekte? En kan je uitleggen waarom?
Ik zie het zelf meer als een aandoening. Omdat je het is ’aangedaan’. Dat is een groot woord. Maar het is wel iets dat je leven ook aanpast. Ik zie mezelf nu nog niet als volledig beperkt, ik kan nog heel veel doen, dus in die zin val ik niet helemaal onder het kader van gehandicapt of beperkt zijn. Het beperkt me maar in mindere mate nog.
Kan je iets vertellen over het ontstaan van jouw aandoening?
Ik was 15, ik deed eindexamen en ik was aan het verhuizen. Er was heel veel chaos in mijn leven op dat moment. En ondanks dat ik heel veel at, bleef ik maar afvallen tot het moment dat ik nog maar 39 kilo woog. En ik kon ook onwijs veel drinken. Ik moest elk kwartier opstaan ’s nachts om te drinken. En om te gaan plassen. En niks kon mijn dorst ook stillen. Daarbij kon ik 15 uur achter elkaar slapen en daarna eigenlijk weer. Toen ben ik op aanraden van een moeder van een vriendin naar de huisarts gegaan. Die heeft bloed laten prikken en diezelfde middag ben ik uit school gehaald en moest ik naar het ziekenhuis. Daar kreeg ik eigenlijk al snel de diagnose suikerziekte type 1.
Foto door Lotte Meijer (@lottemaaktfotos)
Dus vóór je 15e jaar was er nog niets aan de hand?
Niet dat ik weet. We denken dat het al langer heeft gespeeld. Maar dit was echt het moment dat we het wisten.
Dus het is onbekend hoe dat is gekomen?
Ja, ze weten nog niet precies hoe het ontstaat, dus je weet ook niet wat je kan verwachten. Of waar nou echt een moment is geweest dat je denkt: o ja daar is het begonnen. Dat weten ze gewoon niet dus dat is een beetje ernaar gissen.
Kan je vertellen wat voor invloed je suikerziekte heeft op je dagelijkse leven?
Suikerziekte heeft mijn leven wel veranderd. Ik ben 24/7 bezig met mijn suikergehaltes, hoe ik me voel, heb ik misschien toch een laag suikergehalte, wat ga ik eten, hoeveel medicijn moet ik nemen, heb ik alles wel bij me… En ook warmte of kou maakt verschil op mijn suikergehalte en hoe ik me voel. Stress maakt verschil op mijn suikers. En dat steekt elkaar ook aan. Dus ik ben constant bezig met mijn eigen dokter te spelen en te bedenken wat ik wel en niet kan doen.
Dus er komt heel veel bij kijken eigenlijk? Heel veel geregel ook.
Ja klopt. Als ik bijvoorbeeld op vakantie ga, moet ik er rekening mee houden met dat mijn koffer voor een kwart vol ligt met medische spullen die mee moeten. Als ik een verre reis maak, moet ik rekening houden met: wat als er iets gebeurt, heb ik dan wel genoeg, of is er dan wel een ziekenhuis in de buurt waar ik dan naartoe zou kunnen? Het is heel veel denkwerk.
Hoe ga je daarmee om? Ben je daaraan gewend?
Ik heb er heel erg aan kunnen wennen, maar ik neem af en toe onbewust soms ook bewust mijn momenten dat ik er minder op let. En dan laat ik het allemaal wat losser. Maar het vervelende is dat ik dat dan heel snel merk aan mijn gezondheid. En dat ik me dan weer ziek ga voelen. Het heeft ook heel veel invloed op mijn mentale gezondheid.
Foto door Lotte Meijer (@lottemaaktfotos)
Hoe is dat met elkaar verbonden?
Als je laag zit in je suikers kan je heel erg boos worden, soms op het agressieve af. Terwijl je het niet bedoelt, maar je lichaam reageert erop. En sommige mensen die heel dicht bij me staan merken dan ook dat mijn gedrag heel erg verandert. Dan is het van; joh moet je niet misschien even je suikergehalte controleren?
Dus dan moeten jij en de mensen in je omgeving moeite doen om dat uit elkaar te houden. Dat je beseft dat het dan even je suikergehalte is die je boos maakt en niet jij als persoon?
Precies. En soms denken mensen dat ik dan heel erg ‘’bitchy’’ doe, maar ik kan er niks aan doen. En ook als ik hoog zit in mijn suikers, kan ik onwijs emotioneel worden. En dan weet ik zelf niet eens waarom. Dan kan ik gewoon huilen om niks. En dan duurt het soms even dat ik zelf de link leg van: ohhh, ik zit hoog in mijn suikers.
Je hebt er al wat over verteld, maar hoe ga je zelf met je aandoening om?
Ik ga er luchtig mee om. Ik ben -vanuit het Juliana Kinderziekenhuis- als eerste op het idee gebracht: joh, het is niet erg, je kan nog steeds alles doen, als je maar een beetje op let. Ze hebben me juist heel erg aangemoedigd om open te zijn tegen iedereen, dus dat ben ik. En daarmee heb ik ook hele leuke ervaringen gehad. En dat maakt het voor mezelf makkelijker om te verwerken ook en om ermee om te gaan.
Foto door Lotte Meijer (@lottemaaktfotos)
Zij hebben jou heel goed geholpen om die positieve instelling te krijgen?
Ja, ik heb een fantastisch team gekregen met drie verpleegkundigen, een fysiotherapeute, een arts, een diëtist, een psychologe. En die samen met mijn familie hebben het voor mij heel erg draaglijk gemaakt.
Hoe sta je tegenover het accepteren van je aandoening, hoe is dat voor jou?
Accepteren doe je het nooit, maar je leert ermee leven. Want in driekwart van de gevallen heb je geen andere optie. Je moet wel. En bij mij is het: als ik er niet mee leer leven, dan ga ik dood. Dat is heel simpel, dan word ik ziek met alle nare gevolgen van dien en kan ik zelfs komen te overlijden. Dus je moet. Maar nogmaals: accepteren zal ik het nooit.
Dus het is minder accepteren voor jou, maar meer van: ‘leren leven met’?
Ja precies, en dat is misschien een stukje eigenwijsheid, dat ik me niet wil verliezen in de ziekte. Er wordt vaak gezegd: jij bent suikerpatiënt. Maar ik ben Laura, en ik heb suikerziekte. Het is leren omgaan met, maar nooit accepteren.
Hoe gaat de maatschappij om met jou en je suikerziekte?
Voornamelijk ervaar ik wel positieve reacties. Maar meer omdat ik dan meteen begin te vertellen. Maar er zijn ook wel eens mensen die zeggen dat het niet zo’n big deal is. Bijvoorbeeld toen ik net de diagnose had gekregen, had ik een vriendin die zei: joh, moet je nou niet even stoppen met dat meten, want je stelt je aan, en zo ga je je er alleen maar op focussen. Terwijl het een ’way of living’ is, het is niet iets wat je even stil legt. Er zijn ook wel eens mensen die zeggen: waarom ben je niet dik dan? Bij type 2 zijn er vaak mensen met overgewicht. Dat is een stereotypering die je dan krijgt.
Zou je de mensen iets willen meegeven hierover?
Ja, voornamelijk het durven vragen. Want misschien vindt niet iedereen het fijn om het erover te hebben. Maar het idee dat het bespreekbaar kan worden gemaakt en dat het niet meer zo’n taboe is om te zeggen dat je ziek bent of een aandoening hebt. Vraag het dan maar, dan leg ik je het wel uit. Dat doe ik veel liever dan dat je je eigen aannames maakt.
En dan als laatste, wat zou je andere mensen willen meegeven die in dezelfde positie als jij zitten?
Probeer erover te praten. Probeer een lotgenoot te vinden, of je partner, of iemand anders waarmee je in ieder geval de nare dingen kan delen. Het hardop kunt zeggen, het uitspreken, het gevoel neerleggen. En ga naar die psycholoog. Er heerst soms zo’n taboe op dat je daarheen gaat. Maar het heeft mij zoveel meer rust en zelfacceptatie gegeven. En dat er ook leuke dingen uit een beperking kunnen komen. Dat klinkt heel raar, maar ook leuke momenten kan je meemaken door een beperking. Het ligt eraan hoe je er zelf tegenover staat en hoe open je erin bent.
